STANOWISKO DEPARTAMENTU PRAWA PRACY MR,PiPS

Z 15 LIPCA 2016 R.

W SPRAWIE PRZEDŁUŻENIA UMOWY DO DNIA PORODU W KONTEKŚCIE LIMITU UMÓW NA CZAS OKREŚLONY

Przepis art. 25¹ § 1 Kodeksu pracy wprowadza dwa limity wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę na czas określony. Są to: łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy wynoszący 33 miesiące, a także łączna liczba tych umów, która nie może przekraczać trzech. Powołana wyżej ustawa ma na celu ograniczenie nieuzasadnionego wykorzystywania umów o pracę na czas określony przez pracodawców.

Na podstawie art. 25¹ § 2 k. p. uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy o pracę na czas określony dłuższego okresu wykonywania pracy na podstawie tej umowy uważa się za zawarcie, od dnia następującego po dniu, w którym miało nastąpić jej rozwiązanie, nowej umowy o pracę na czas określony w rozumieniu przepisu § 1 tego artykułu. W ocenie Departamentu przepis ten nie dotyczy przedłużenia umowy pracę na czas określony do dnia porodu na podstawie art. 177 § 3 k. p., ponieważ przedłużenie to następuje z mocy prawa, a nie na podstawie oświadczenia woli stron stosunku pracy jak stanowi przepis tego artykułu.

Zgodnie z art. 177 § 3 k.p. umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Przepis art. 177 § 3 k.p. reguluje kwestię zmiany ustalonego między stronami terminu zakończenia umowy o pracę na czas określony. Taka zmiana powodująca przedłużenie trwania stosunku pracy na mocy umowy o pracę na czas określony następuje, jak wyżej wskazano, na  podstawie przepisu prawa. Mając na uwadze cel i funkcję regulacji art. 25¹ k.p., a także okoliczność że przedłużenie umowy o pracę w takiej sytuacji następuje niezależnie od woli stron, lecz z mocy prawa (automatycznie), Departament wyraża pogląd, że w sytuacji, gdy w następstwie przedłużenia umowy o pracę na czas określony do dnia porodu, nastąpi przekroczenie limitu 33 miesięcy zatrudnienia na podstawie umów na czas określony, nie dojdzie do przekształcenia tej umowy na umowę o pracę na czas nieokreślony.

W tej sprawie tożsame stanowisko zajął także Departament Prawny Głównego Inspektoratu Pracy, który przyjął, że w związku z przedłużeniem  umowy o pracę do dnia porodu może dojść do przekroczenia 33 – miesięcznego okresu zatrudnienia na podstawie umowy (umów) na czas określony.  W takim jednak przypadku nie dojdzie do przekształcenia umowy w umowę o pracę na czas nieokreślony. Naruszenie powyższego limitu będzie bowiem spowodowane zastosowaniem bezwzględnie obowiązującego przepisu Kodeksu pracy, a nie wynikiem działa stron stosunku pracy. Regulacja art. 177 § 3 k.p. ma charakter szczególny, a jej celem jest zagwarantowanie pracownicy pozostawania w stosunku pracy do dnia porodu. Sprzeczne z ratio legis tego przepisu byłoby więc uznanie, że w razie przekroczenia maksymalnego okresu zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony w związku z obowiązkiem przedłużenia umowy do dnia porodu dochodzi do przekształcenia tej umowy w umowę o pracę na czas nieokreślony.

Przedstawiając powyższe Departament informuje, że poglądy prawne Departamentu nie są wiążące zarówno dla stron stosunku pracy, organizacji pracodawców i pracowników, Państwowej Inspekcji Pracy, jak i dla sądów pracy.

(UiPP Nr 15 (417) z 01.08.2016 r., str. 5)